Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Σάββατο 7 Μαΐου 2011

Ημέρα της Ευρώπης

Η Ευρώπη, 1588, Σεμπάστιαν Μύνστερ.
Ένας ταύρος κάποτε, με την ψυχή και το πονηρό μυαλό του ερωτύλου Δία, πόθησε μια όμορφη πριγκίπισσα των Φοινίκων, την Ευρώπη, την απήγαγε και την πήγε στην Κρήτη.
Ήταν αδελφή της Ασίας η Ευρώπη, όπως την ήθελε ο Ησίοδος? Ήταν κόρη του Ωκεανού?
Πάντως οι αρχαίες ελληνικές αναφορές συγκλίνουν ότι η Ευρώπη ερχόταν από την Ασία. Ευρασία. Μία ήπειρος. Η οποία χωρίστηκε σε δύο, στην Ασία και στην Ευρώπη. Αλλά τα σύνορα τους, ακόμη και σήμερα είναι ρευστά.
Κατά τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, τα σύνορα της Ευρώπης φθάνουν μέχρι την Κίνα και όχι μέχρι τα Ουράλια όρη, όπως είναι και γεωγραφικά δεκτό.
Αλλά αν αυτό γίνεται για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας και διεύρυνσης του Οργανισμού, υπάρχουν κι άλλοι διεθνείς οργανισμοί οι οποίοι διευρύνουν τα ευρωπαϊκά τους όρια. Το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει ως σύνθημα "47 χώρες, 1 Ευρώπη". Μέλος του είναι και η Ρωσσία.
Αν δούμε τα παραπάνω στο πρίσμα προσπάθειας δημιουργίας μιας κοινής ευρωπαϊκής κουλτούρας ή ενσωμάτωσης της σε ένα νομικό μόρφωμα, τότε ο πλέον γνωστός, δραστήριος και προβεβλημένος ευρωπαϊκός οργανισμός, η Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι η σημαντικότερη προσπάθεια ανάδειξης μιας ευρωπαϊκής ενότητας, μετά τον Καρλομάγνο και το βασίλειο των Φράγκων.
Η σημερινή Ευρώπη γιορτάζει την ημέρα της στις 9 Μαΐου, την επέτειο που το 1950, ο υπουργός εξωτερικών της Γαλλίας, ο Robert Schuman, διεκήρυξε την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Άνθρακα και Χάλυβα. Επτά χρόνια αργότερα η Ένωση αυτή μετατράπηκε στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα. Τριάντα τρία χρόνια μετά σε Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι εξελίξεις που σηματοδότησαν τις αλλαγές στις συνθήκες διατηρούν πάντα τον οικονομοκεντρικό τους χαρακτήρα. Όσο κι αν θέλησε κάποιες φορές η Ε.Ε. να δημιουργήσει ουσιαστική κοινή εξωτερική  ή αμυντική πολιτική, τα αποτελέσματα είναι ισχνά.
Η αρπαγή της Ευρώπης, Φερνάντο Μποτέρο

Αντί να προσδώσει στην πορεία της ένα όραμα, αναμασά, επετειακά, τα οράματα του Σουμάν και του Μονέ. Η συγκρότηση της απειλείται εκ των έσω.
Ακόμα και στο οικονομικό πεδίο, οι κοινοτικές πολιτικές τίθενται υπό αμφισβήτηση, καθώς και η ενότητα της Ε.Ε., η οποία δοκιμάζεται με την κρίση της αφεντιάς μας, της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας και των άλλων που έρχονται.
Όλα αυτά η Ε.Ε. δε μπορεί να τα αγνοήσει γιατί απειλούν την ενότητα της. Ίσως πρέπει να ανατρέξουμε δεκαετίες πριν, όταν η Ε.Ο.Κ. άνοιγε τον πυρήνα των ιδρυτικών μελών της και δεχόταν άλλα, λιγότερο ισχυρά κράτη. Ίσως πρέπει να σταματήσουμε αργότερα στις συνθήκες  και στους όρους που οδήγησαν στην Νομισματική Ένωση. Ίσως στον έλεγχο που έγινε από τους τεχνοκράτες  της Ε.Ε. στα οικονομικά των κρατών, ιδίως όταν αυτοί είχαν και ρόλο επιτηρητών (βλ. Ελλάδα επί υπουργίας οικονομικών Αλογοσκούφη).
Το ζήτημα είναι ότι ποτέ δε γίνεται λόγος για τα λάθη στο πρόγραμμα της Ε.Ε. παρά μόνο για τα λάθη στο πρόγραμμα των (λιγότερο ισχυρών) μελών της.
Η κρίση που περνά σήμερα η Ε.Ε. είναι σημαντική και ίσως φθάνει και στην αποδόμηση της. Ο χρόνος θα δείξει.
 Το Συμβούλιο της Ευρώπης, ως εναλλακτικός ευρωπαϊκός οργανισμός είναι προσανατολισμένο στην ανάπτυξη μιας κοινής κουλτούρας αλλά δεν έχει την οικονομική δύναμη της Ε.Ε. και τις δυνατότητες της. Και για υτό δεν υφίσταται και ανάλογη κρίση. Κατά τι παλαιότερο, το Συμβούλιο της Ευρώπης υιοθέτησε πρώτο ως ευρωπαϊκό ύμνο την Ωδή στη Χαρά από την Ενάτη Συμφωνία του Μπετόβεν για να την υιοθετήσει στη συνέχεια και η Ε.Ε. Το ίδιο είχε γίνει με τη μπλε σημαία με τα κίτρινα αστέρια. Ωστόσο το Συμβούλιο της Ευρώπης γιορτάζει τη δική του Ημέρα της Ευρώπης στις 5 Μαΐου.


4 σχόλια:

  1. Πώς αλλάζουν οι καιροί! Μέχρι πριν από λίγα χρόνια έλεγα στους μαθητές μου πως από την Ευρώπη ξεκίνησαν οι δύο τελευταίοι παγκόσμιοι πόλεμοι κι αμέτρητοι άλλοι μικρότερης ίσως εμβέλειας αλλά εξίσου φονικοί και πως επιτέλους οι λαοί της αποφάσισαν να ζήσουν μονοιασμένοι κι αγαπημένοι και γιατί όχι να ενωθούν σε ένα μεγάλο κράτος. Τώρα όλα αυτά αποδείχτηκαν φρούδες ελπίδες. Οι αντιευρωπαϊστές ή ευρωσκεπτικιστές αποδεικνύονται πως μάλλον είχαν δίκιο. Οι αιτίες που γέννησαν όλες αυτές τις συγκρούσεις στο παρελθόν δυστυχώς υπάρχουν ακόμη, συνεπώς δε φαίνεται πλέον κανένα μέλλον στην ενωμένη Ευρώπη. Μακάρι να διαψευστώ.
    Πολύ σωστά όσα γράφεις για τους πιθανούς λόγους της κρίσης της Ευρώπης, η δικιά μου ταπεινή γνώμη είναι πως αντί να φτάσουμε στην Ευρώπη των ενωμένων λαών, φτάσαμε στην Ευρώπη των ενωμένων τραπεζιτών.
    Πολύ ωραίο το άρθρο σου και η ιδέα σου να θυμηθείς μια επέτειο που ηθελημένα ή άθελα πολλοί την ξέχασαν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Σ΄ευχαριστώ Θωμά. Αν και αποφάσισα να γράψω γαι την ημέρα της Ευρώπης σε πείσμα των καιρών γιατί πιστεύω ότι δεν είναι και πολύ δημοφιλές θέμα τους καιρούς αυτούς.
    Ομως, απ' την άλλη. ας μην ξεχνάμε τα χρήματα που έρρεαν επί δύο δεκαετίες και πήγαν στράφι.
    Κοινώς, άλλα τα λάθη εκεινών και άλλα τα δικά μας αλλά και οι δύο... λάθη.
    Νομίζω πως πρέπει να θυμόμαστε την Ευρώπη και ήθελα να τονίσω την ευρωπαϊκή ιδέα γενικότερα, γι αυτό και μίλησ ακαι για το Συμβούλιο της Ευρώπης.
    Και μάλιστα ήταν πολύ καλύτερη η ανάρτησ, πιο εμπνευσμένη αλλά όταν πήγα να τη δημοσιεύσω, ο κος blogger κάτι έπαθε και έχασε τη μισή, οπότε μετά έκανα μπαλώματα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Τι υπέροχο μπλογκ! Σ' ευχαριστώ που μπήκες σε μένα για να σε ..ανακαλύψω!Διάβασα για λίγο και τα παλιά σου θέματα..καλημέρα γλυκιά μου..όλη μέρα .

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Αχτίδα μου σε ευχαριστώ πολύ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Ασε κι εσύ ένα σχόλιο, μπορείς.